Lipase

 نام انگلیسی تست :                         

Lipase, Serum 

توضیح راجع به تست:

 ليپاز در سلول هاي آسينار پانكراس ساخته مي شود و در روده تري گليسيريدها را به اسيدهاي چرب تجزيه مي كند. اندازه گيري همزمان ليپاز و آميلاز بطور گسترده اي در بيماران مبتلا به درد شكم درخواست مي شود. ليپازهمچنين در كبد٬ معده٬ روده٬ گلبول سفيد٬ سلول هاي چربي و شير وجوددارد. ليپاز در گلومرول هاي كليوي فيلتره شده ولي در توبول هاي پروگزيمال به طور كامل بازجذب مي شود و در نتيجه به طور طبيعي در ادرار وجود ندارد.

آمادگي بيمار:

12-8 ساعت ناشتايي ولي آب مي تواند مصرف كند.

كاربرد:

تشخيص پانكراتيت حاد و مزمن. از آنجائيكه در پانكراتيت ابتدا سطح آميلاز طبيعي مي شود در نتيجه سنجش ليپاز سرم به خصوص در افرادي كه چند روز بعد از شروع علايم مراجعه كرده اند مفيد است.افزايش ليپاز در بيماري هاي غيرپانكراسي كمتر از 3برابر محدوده طبيعي بالايي است در حالي كه در پانكراتيت اين افزايش غالبا 10-5 برابر محدوده بالايي طبيعي خواهد بود.

محدوديت ها:

 ليپاز در بسياري از بيماري ها از جمله سيروز٬ كله سيستيت٬ نارسايي كليه٬ انفاركت يا انسداد روده٬ زخم پپتيك٬ سرطان پروستات، كلانژيت و التهاب يا تومور غدد بزاقي هم بالا مي رود. در شرايطي مثل همودياليز و افزايش چربي ها نيز ليپاز افزايش مي يابد.

تداخلات دارويي:

مصرف اين داروها ممكن است موجب بالا رفتن ليپاز شود: استامينوفن٬ والپروات ٬٬OCP بتانيكول٬ كولينرژيك ها٬ كدئين٬ مپردين٬ متاكولين٬مورفين٬ پنتازوسين٬ كلسيترول٬ سريواستاتين٬ كلرتيازيد٬ كلوزاپين٬ ديازوكسايد٬ هيدروكورتيزون٬ مركاپتوپورين٬ متولازون٬ مترونيدازول٬ مينوكسي لين٬ نيتروفورانتوئين٬ پردنيزولون و سولفامتوكسازول. تجويز كلسيم يونيزه ممكن است سبب كاهش ليپاز گردد. فلزات سنگين و كينين هم فعاليت ليپاز را مهار مي كنند.

اطلاعات تكميلي:

پانكراتيت حاد شايع ترين علت افزايش سطح ليپاز سرم است. در بيماراني كه پانكراتيت ندارند و آميلاز انها بالا است معمولا ليپاز سرم طبيعي است. در پانكراتيت حاد سطح فعاليت سرمي ليپاز همزمان با آميلاز بالارفته و براي 10-7 روز بالا مي ماند و ندرتا بيشتر از 14روز طول مي كشد كه در غير اين صورت بيانگر پيش آگهي ضعيف يا وجود كيست خواهد بود. اندازه گيري CRP هم جهت تعيين شدت پانكراتيت مفيد است. در پانكراتيت مزمن٬ آميلاز و ليپاز ممكن است طبيعي بوده يا به صورت جزيي افزايش يافته باشند. بيلي روبين و آلكالن فسفاتاز هم ممكن است غيرطبيعي باشند. درصورت بروز سوءجذب ممكن است دفع چربي در مدفوع افزايش يابد.