RF

 نام کامل تست

qualitative  & quantitative) Rheumatoid Factor)

نام فارسی تست

فاکتور روماتوئید

نوع نمونه

(Serum, Plasma (EDTA), Plasma (Heparin

علت درخواست تست

کمک به تشخیص آرتریت روماتوئید به خصوص هنگامی که تشخیص بالینی مشکل است.

توضیح راجع به تست

آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی پیشرونده مزمن بافت همبند است که مفاصل کوچک همچون انگشتان و مچ ها را درگیر می کند. هر چند با نام بردن از آرتریت روماتوئید اغلب تخریب مفصلی به ذهن می آید؛ اما در حقیقت یک بیماری سیستمیک است که دیگر سیستم های بدن را نیز درگیر می کند. بیماری دارای سیر مزمن است و چون در هنگام تشخیص بیماری؛ اغلب بیماران مفاصل تخریب شده دارند؛ تشخیص زود هنگام آن می تواند موجب کاهش میزان آسیب های وارده و شدت بیماری شود.

در بافت های سینوویال واکنش خود ایمنی رخ می دهد که باعث درد، تورم، گرمی، اریتم و عدم کارکرد مناسب مفصل درگیر خواهد شد. در جریان پروسه های التهابی؛ آنتی بادی ها به همراه آنتی ژن های مربوط به آنها جمع شده و کمپلکس های ایمنی را تشکیل می دهند. این کمپلکس ها در بافت سینوویال تجمع پیدا کرده و واکنش التهابی منجر به آسیب مفصلی که بصورت درد مفصلی در بیمار آرتریت روماتوئید دیده می شود؛ را ایجاد می نمایند.

بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دارای فاکتور روماتوئید (RF) می باشند که یک اتوآنتی بادی از کلاس IgM است و بر علیه ناحیه Fc ایمونوگلوبولین IgG ساخته شده است. این فاکتور در ۹۰% بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید وجود دارد و در برخی از بیماران ممکن است که از کلاس های IgG، IgA و یا حتی IgE باشد. وجود فاکتور RF از نوع IgA با ضایعات استخوانی ارتباط دارد.

در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟

-آرتریت روماتوئید

-لوپوس اریتروماتوز سیستمیک (SLE)

-هپاتیت مزمن

-درماتومیوزیت

-جذام

-سارکوئیدوز

-عفونت های ویروسی مزمن

-منو نوکلئوز عفونی

-لوسمی

-مالاریا

-یفلیس

-سیروز

-لیشمانیوز

-سندروم شوگرن

-توبرکلوزیس (سِل)

-و …

تست های تکمیلی

Anti-CCP (Cyclic Citrullinated Peptide Antibody), ANA, ESR, CRP, C4 & C3, ENA panel, Synovial Fluid Analysis

تداخلات دارویی و آزمایشگاهی

متیل دوپا می تواند باعث مثبت کاذب در تست RF شود.

نکته ۱: نمونه شدیداً لیپمیک و همولیز با عث مثبت کاذب می شود.

نکته ۲: وجود کرایوگلوبولین و کمپلکس ایمنی در سرم باعث مثبت کاذب می شود.

نکته ۳: حرارت دادن ناقص سرم بیمار برای غیر فعال کردن کمپلمان؛ بویژه وقتی که مقدار C1q سرم بالا باشد. گاهی وقتی که مقدار C1q سرم بالا است، باعث آگلوتینه شدن ذرات لاتکس شده و در نتیجه بطور کاذب آزمایش مثبت می شود.

نکته ۴: نتایج در بیماران مسن اغلب مثبت کاذب می شود.

نکته ۵: فقدان RF در سرم تشخیص وجود آرتریت روماتوئید را رد نمی کند ( موارد Juvenile rheumatoid arthritis)

نکته ۶: انتقال خون اخیر، تزریق خون مکرر و واکسیناسیون؛ بر نتایج تست تاثیر خواهد گذاشت.

اطلاعات تکمیلی

بررسی کیفی RF با روش آگلوتیناسیون و اندازه گیری کمّی آن با روش های ایمونونفلومتری و توربیدومتری انجام می شود.

غلظت بالای RF با شدت بیماری و پیش آگهی ضعیف و با وجود علائم سیستمیک و واسکولیت ارتباط دارد.

در اغلب بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید آزمایش RF و Anti-CCP (آنتی سیکلیک پپتید سیترولینه) مثبت است. Anti-CCP در مایع مفصلی ۸۰% از بیماران آرتریت روماتوئید ایجاد می شود و وجود آن برای تشخیص بیماری بسیار اختصاصی است. اغلب بیماران سالها قبل از ایجاد علائم؛ دارای این آنتی بادی ها هستند.

نکته مهم : در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید یافته های آزمایشگاهی زیر نیز مشاهده می شود:

 ANA: در ۲۸- ۱۴% بیماران مثبت می شود (معمولا در افراد دارای مراحل پیشرفته مشاهده می شود)

کمپلکس های ایمنی : سرم بیمارانی که از نظر کرایوگلوبولینهای مختلط مثبت باشد، دارای مقادیر زیادی از کمپلکس های ایمنی است.

کمپلمان : مقدار C3، C4، CH50 و AH50 معمولاً طبیعی یا افزایش یافته است.

آنتی بادی های ضد کلاژن : در حدود ۶۰% بیماران مثبت می شود.

عدم حساسیت پوستی به آنتی ژن DNCB یا دی نیتروکلرو بنزن در ۵۸- ۴۲% بیماران دیده می شود.

ASO : حدود ۳۰% بیماران افزایش تیتر ASO دارند.

آنتی بادی راژین سیفلیسی : در حدود ۵% بیماران دیده می شود.